Avrupa’nın petrokimya endüstrisi, Çin’in küresel kapasite artışı ve yıllarca süren zararların ardından fabrikaların kapanmasıyla zor durumda. Yüksek üretim maliyetleri ve eskiyen tesisler, Avrupa üreticilerini zorluyor ve bölgeyi etilen ve propilen gibi temel kimyasalların ithalatına bağımlı hale getiriyor.
INEOS’un kurucusu Jim Ratcliffe, “Dünyanın geri kalanında 20’den fazla yeni cracker (petrokimya ünitesi) yapılırken, Avrupa endüstriyel çöküşe doğru uyuyor,” diyerek, sektördeki politika eksikliğine dikkat çekti.
Avrupa Komisyonu, stratejik kimyasalların yerli üretimini destekleme sözü verdi. Etilen ve propilen gibi ürünler için devlet yardımlarını artırmayı ve kamu ihalelerinde yerli üretimi tercih etmeyi planlıyor. Ancak bu adım, zararın telafi edilmesi için geç kalmış olabilir.
İtalyan enerji grubu Eni’nin endüstriyel dönüşümden sorumlu başkanı Giuseppe Ricci, “Titanik’te olmak gibi, inkar edemezsiniz, bir kurtarma botu bulmalısınız” dedi. Eni’nin kimya birimi Versalis, son 5 yılda 3 milyar euro zarar etti ve İtalya’daki son iki buhar crackerını kapatarak biyorefineryalara ve kimyasal geri dönüşüme yatırım yapıyor.
Diğer küresel şirketler de Avrupa’daki petrokimya varlıklarını kapatıyor ya da gözden geçiriyor. Çoğu kapanma planı, hidrokarbonları etilen ve propilene dönüştüren cracker ünitelerini hedef alıyor.
Avrupa’daki tesisler genellikle küçük ve orta ölçekli olup %80’in altında verimlilikle çalışıyor. Wood Mackenzie’ye göre, Avrupa’nın etilen kapasitesinin %40’ı kapanma riski altında.
ABD ve Orta Doğu, etilen üretiminde daha ucuz hammaddeler kullanarak Avrupa’ya göre rekabet avantajı sağlıyor. Avrupa, 2019-2023 yılları arasında her yıl etilen ve propilen ithalatçısı oldu.
Avrupa şimdi zor bir seçimle karşı karşıya: karar alıcılar müdahale etmeli ya da kıtanın kimyasal üretim gücünün erimesini izlemeli.
Fransa, İtalya ve İspanya gibi ülkeler, “Kritik Kimyasallar Yasası” çağrısında bulunuyor. Ancak Avrupa’daki petrokimya tesislerinin çoğu 40 yaşın üzerinde ve üretim maliyetleri, ABD ve Orta Doğu’ya göre çok daha yüksek.
Bazı şirketler hayatta kalabilmek için büyük yatırımlar yapıyor. INEOS, Antwerp’te 4 milyar euroya yeni bir etan cracker’ı inşa ediyor. Bu, Avrupa’daki son 30 yıldaki ilk yeni cracker olacak.
Orta Doğu’da birleşmeler yeni küresel devler yaratıyor. Abu Dabi Ulusal Petrol Şirketi ve OMV’nin 60 milyar dolarlık birleşmesiyle Borouge Group, dünyanın dördüncü büyük poliolefin üreticisi olacak.
Analistler, Avrupa’daki petrokimya üretiminin tamamen yok olmayacağını ancak yalnızca büyük oyuncuların piyasada kalacağını belirtiyor.
