OPEC+ ülkeleri, küresel petrol piyasasında oluşabilecek arz fazlası endişeleri nedeniyle Kasım ayı için yalnızca ılımlı bir üretim artışı kararı aldı. Grup içi kaynaklara göre, küresel talep artışının yavaşlaması ve OPEC dışı üretimdeki yükseliş, bu temkinli adımın temel nedenleri arasında.
Pazar günü yapılan toplantıda, OPEC+ üyeleri Kasım için günlük 137.000 varil ek üretim kararı aldı. Bu, grubun Nisan ayında başlattığı artışların en düşük seviyesi oldu.
Rystad Energy’den ve eski OPEC yetkilisi Jorge Leon, “Piyasanın ne kadar gergin hale geldiğini gören OPEC+ dikkatli davrandı” diyerek, arz fazlası korkularının kararda belirleyici olduğunu söyledi.
Geçen hafta Brent petrol fiyatı %8 düşerek 65 doların altına geriledi. Bu, OPEC+’ın daha büyük artışlar planladığı yönündeki haberlerin ardından geldi. Nisan’dan bu yana 60–70 dolar bandında işlem gören Brent, 2025 başındaki 82 dolar seviyesinden oldukça uzaklaştı.
Piyasa Payı ve Strateji
OPEC+, resmi olarak kararlarını arz-talep dengesi üzerine kurduğunu vurgulasa da, kaynaklara göre Suudi Arabistan’ın önceliği piyasa payını geri kazanmak.
Nisan’dan bu yana planlanan üretim artışları toplamda günlük 2,7 milyon varil, yani küresel talebin yaklaşık %2,5’i düzeyinde. Ancak grup bu hedefin yalnızca %75’ine ulaşabildi, çünkü birçok üretici zaten kapasite sınırına dayanmış durumda.
Bu yılki arz artışının önemli bir kısmı, Çin’in stok alımları ve yaz sezonu yakıt talebi sayesinde emildi. Ancak analistler, sonbaharla birlikte talebin azalması ve üretimin artması nedeniyle yeni bir arz fazlası riskine dikkat çekiyor.
Küresel Görünüm
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), 2026 yılında günlük 3,3 milyon varil fazlalık öngörüyor. Buna karşın OPEC’in kendi tahminleri, mevcut üretim seviyelerinin korunması hâlinde 700.000 varillik açık oluşabileceğini gösteriyor.
JP Morgan verilerine göre, küresel petrol stokları Eylül ayında 123 milyon varil artış gösterdi. Özellikle Çin, küresel stok artışının üçte birinden fazlasını oluşturdu.
Ayrıca, Rusya, Suudi Arabistan, Irak, BAE, Kuveyt ve Umman’dan yapılan petrol ihracatı Eylül’de önceki aya göre 1,3 milyon varil/gün arttı.
Analistler, Rusya’ya yönelik yaptırımlar veya Ukrayna saldırılarının ihracatı aksatması gibi öngörülemeyen gelişmelerin piyasayı tekrar sıkılaştırabileceğini belirtiyor.